İş sağlığı ve iş güvenliği çalışmalarının iki temel boyutu vardır:
Bunlardan ilki, çalışanların sağlığının yapacakları işle ilgisini araştıran, belirleyen
(örneğin; daha önce akciğer rahatsızlığı geçirmiş bir kişinin tozlu bir işte çalıştırılmaması
gibi) ve iş yeri ortamında oluşabilecek bazı risklere karşı alınacak tıbbi koruma yöntemlerini
uygulamak (örneğin; tetanos aşısı uygulaması vb. gibi) ve iş yerindeki çalışmalar esnasında
sağlık sorunu olanların hastalıklarının teşhis ve tedavisi ile hastalığın yapılan işle ilgisini
araştırarak gerekli önlemleri almak şeklinde ifade edilebilecek olan tıbbi boyuttur. Bu ilgi
alanına “İş Hekimliği” adı verilebilir.
İkinci boyut ise, iş yeri ortamındaki sağlık ve güvenlik risklerinin saptanması,
bununla ilgili ölçümler yapılması (örneğin; işyerinde kullanılan çeşitli kimyasal maddelerin, iş
yeri ortam havasındaki ölçümü, iş yerinde yapılan işler esnasında ortama yayılan ve sağlığa
zararlı olduğu bilinen tozların ölçümü, makine ve tezgahlardan kaynaklanan gürültünün
düzeyini belirlemek üzere yapılan ölçümler gibi) ve bu risklerin kontrol altına alınması
şeklindeki uğraşıları içeren ve konunun daha çok teknik-mühendislik yanını oluşturan “İş
Güvenliği” boyutudur. Bu boyut, iş yeri ortamında sağlıklı ve güvenlikli bir ortam
oluşturmak için yapılan tüm çalışmaları kapsadığı için “İş Hijyeni” olarak da
adlandırılmaktadır.
Her iki grup çalışmalar birbirini tamamlayıcı niteliktedir ve her ikisi birlikte işçi
sağlığı ve iş güvenliği bütününü oluşturur.
Bir başka deyişle, işçi sağlığı ve iş güvenliğinin amacı; kaza ve hastalık şeklinde
ortaya çıkan tehlikelerden çalışanları korumak, zarar verici etkileri asgariye indirmek,
mümkünse ortadan kaldırmak, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik hâlini
hedefleyip yaşam kalitesini yüksek tutarak çalışanların mutlu olmalarını sağlamaktır.
Sabri Akbulak
Danışman / Denetçi / Eğitmen